Theo dự báo, năm 2016 là năm có nhiều yếu tố bất lợi từ thời tiết ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp. Tác động bất lợi của thời tiết thể hiện ngay khi nông dân trên địa bàn tỉnh Quảng Trị bước vào sản xuất vụ đông xuân 2015 - 2016 khi có hàng ngàn héc ta cây trồng bị thiệt hại do rét đậm, rét hại kéo dài bất thường.
Vụ đông xuân 2015 - 2016, toàn tỉnh gieo cấy trên 25.000 ha lúa; 2.800 ha ngô và 3.700 ha lạc và hàng ngàn héc ta rau màu các loại. Do rét đậm, rét hại nên nhiều diện tích cây trồng xuống giống đã bị hư hại do không nảy mầm được hoặc chết phải gieo, cấy lại. Theo lịch thời vụ tỉnh, khoảng 20/1/2016 là cơ bản kết thúc việc gieo trồng các loại cây trồng ngắn ngày, tuy nhiên năm nay việc gieo cấy kéo dài đến 1/3/2016. Như vậy, so với lịch thời vụ tỉnh đã kéo dài hơn 1 tháng. Đến nay, hầu hết các loại cây trồng đều sinh trưởng chậm hơn mọi năm. Những năm trước ở thời điểm này cây lúa đã làm đòng để có thể cho thu hoạch vào giữa tháng 5, tuy nhiên năm nay cây lúa mới ở giai đoạn đẻ nhánh. Bên cạnh đó, sau Tết Nguyên đán đến nay thời tiết nắng mưa xen kẽ khiến các đối tượng gây hại lúa phát triển rất nhanh. Ngoài các bệnh trên lúa thường gặp ở giai đoạn này như đạo ôn lá, khô vằn… thì chuột và ốc bươu vàng cũng bùng phát trên diện rộng càng ảnh hưởng đến thời gian sinh trưởng, phát triển của cây lúa.
Diện tích các loại cây trồng cạn sẽ tăng nhanh để thích ứng với tình hình biến đổi khí hậu
Việc các loại cây trồng bị kéo dài thời gian sinh trưởng trong vụ đông xuân như hiện nay không chỉ dễ dẫn đến nguy cơ gặp hạn cuối vụ, ảnh hưởng năng suất mà còn tạo nhiều áp lực cho việc tổ chức sản xuất vụ hè thu 2016. Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Trung ương và Đài Khí tượng Thuỷ văn tỉnh Quảng Trị, hiện tượng El Nino tiếp tục ảnh hưởng đến nước ta và có khả năng đạt cường độ của El Nino mạnh kỷ lục 1997/1998. Theo đó mùa khô năm nay sẽ đến sớm và nền nhiệt trung bình sẽ cao hơn những năm trước. Tổng lượng mưa toàn vụ đông - xuân 2015 - 2016 khu vực tỉnh Quảng Trị vẫn thiếu hụt từ 15 - 35% so với những năm trước. Hiện mực nước tại các hồ chứa thủy lợi đạt trên 70%, tuy cao hơn mực nước trung bình của các hồ chứa trên địa bàn tỉnh năm 2015 nhưng nguy cơ thiếu nước vẫn cao vì đặc trưng mùa khô tại Quảng Trị nền nhiệt cao kết hợp gió Tây Nam sẽ khiến nước bốc hơi nhanh chóng.
Từ kinh nghiệm tổ chức sản xuất nông nghiệp năm 2015 trong điều kiện khô hạn, cần tiếp tục chủ động các giải pháp để tổ chức sản xuất nông nghiệp như: xây dựng phương án sản xuất, có kế hoạch sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả cho sinh hoạt và sản xuất năm 2016, trước mắt là vụ đông xuân 2015- 2016. Trước tình hình các loại cây trồng sinh trưởng, phát triển chậm như hiện nay, ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo nông dân trên địa bàn tỉnh tích cực thăm đồng, chăm sóc cây trồng, đặc biệt là cây lúa. Cần bón bổ sung các loại phân bón lá, bón thúc kịp thời nhằm đẩy nhanh quá trình sinh trưởng của cây trồng.
Cùng với việc triển khai đồng bộ các giải pháp để vụ đông xuân 2015-2016 đạt kết quả cao, các địa phương cần có sự chủ động trong xây dựng kế hoạch sản xuất vụ hè thu 2016 nhằm ứng phó với tình hình biến đổi khí hậu. Cần tính toán về lịch trình thời vụ, cơ cấu giống lúa phù hợp, chuyển đổi những diện tích lúa không đảm bảo nước tưới sang các loại cây trồng cạn; lựa chọn các loại giống rau màu có giá trị kinh tế đang được thị trường ưa chuộng để gieo trồng nhằm bù đắp lượng lương thực có thể bị thiếu hụt do tác động bất lợi của thời tiết.
Baoquangtri.vn