Phòng chống dịch bệnh cho vật nuôi sau mùa mưa lũ

Đợt mưa lũ lớn vừa qua tại tỉnh Quảng Trị đã gây ngập lụt sâu trên diện rộng ở hầu hết các địa phương, làm ảnh hưởng lớn đến tính mạng, tài sản và sản xuất nông nghiệp. Ở nhiều địa phương, xảy ra hiện tượng gia súc, gia cầm chết hoặc trôi mất do nước lũ và ngập úng. Sau khi nước rút công tác vệ sinh các khu chăn nuôi, phòng trị bệnh cho đàn vật nuôi rất quan trọng.

Hướng dẫn người dân vệ sinh khử trùng chuồng trại sau mưa lũ

Thời tiết mưa bão ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đàn gia súc, gia cầm. Hiện nước lũ đã dần rút, tuy nhiên, nguy cơ lây lan bùng phát dịch bệnh từ các loài gia súc, gia cầm chết, đang là mối quan tâm của nhiều người dân, đặc biệt là các hộ chăn nuôi. Tuy nhiên, không vì thế mà tinh thần của người dân nơi đây giảm sút, các hộ dân vẫn đang làm mọi cách có thể, để phòng tránh dịch bệnh và sớm khôi phục sản xuất.

Gia đình chị Phan Thị Nhạn - Đội 1, Như Lệ, Hải Lệ, thị xã Quảng Trị có 11 ô chuồng nuôi lợn, trong đó có 8 ô lợn nái và 3 ô lợn thịt với tổng đàn gần 50 con. Khi nước lũ dâng cao gia đình chị chị đã dùng ghe, xuồng đưa lợn lên vùng cao hơn, trong lúc di chuyển có 5 con lợn thị thương, một con lớn nái trọng lượng lớn không vận chuyển được nước lũ ngập gây thiệt thại.

Theo thống kê trên địa bàn tỉnh Quảng Trị đến nay về chăn nuôi toàn tỉnh có hơn 5.862 con gia súc các loại bị chết, cuốn trôi; 547.868 con gia cầm các loại bị chết, cuốn trôi. Để chủ động triển khai các biện pháp nhằm khắc phục hậu quả mưa lũ và tăng cường công tác phòng, chống dịch bệnh động vật sau mưa lũ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh đã chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Trạm Chăn nuôi và Thú y các huyện, thị, thành phố xuống cơ sở để hướng dẫn người chăn nuôi các biện pháp bảo vệ đàn gia súc, gia cầm. Kiểm tra, hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương khắc phục hậu quả mưa lũ, xử lý tốt môi trường, xây dựng phương án chủ động phòng bệnh cho đàn gia súc, gia cầm để hạn chế tối đa thiệt hại và ngăn ngừa dịch bệnh phát sinh. Tiến hành rà soát, tổng hợp thiệt hại trong sản xuất nông nghiệp trên địa bàn tỉnh, gửi sở Nông nghiệp và PTNT tổng hợp để tham mưu UBND tỉnh trình chính phủ hỗ trợ nhằm giúp nông dân ổn định đời sống và tổ chức sản xuất.

Trao đổi với chúng tôi Kỹ sư Nguyễn Quang Dương -Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Quảng Trị cho biết một số biện pháp trong công tác vệ sinh, tiêu độc khử trùng môi trường chăn nuôi, tiêu hủy gia súc, gia cầm chết do mưa bão, ngập úng. Khi nước rút người dân cần thực hiện vệ sinh cơ giới trước khi phun hóa chất sát trùng. Nước rút đến đâu cần quét dọn, vệ sinh chuồng trại, bãi chăn, thu gom rác thải đến đó… rồi tiến hành phun khử trùng tiêu độc bằng các chất sát trùng để tiêu diệt mầm bệnh trong nền chuồng và bãi chăn thả.

Tổ chức quét dọn, thu gom toàn bộ bùn, đất, phân, chất thải, rác thải tại khu vực chuồng nuôi gia súc, gia cầm và khu vực tiếp giáp xung quanh, rắc vôi, đóng vào bao kín để gọn một nơi, đào hố ủ làm phân, đảm bảo vệ sinh môi trường. Sửa chữa, cải tạo chuồng trại bị hư hỏng do bão và ngập nước. Nạo vét, dọn bùn đất, khơi thông cống rãnh bên trong chuồng nuôi và khu vực xung quanh. Đặt túi vôi bột tại các rãnh thoát nước. Tiến hành cọ rửa sạch sẽ bề mặt nền chuồng, tường chuồng, dụng cụ chăn nuôi trước khi phun thuốc sát trùng.

Sử dụng các loại hóa chất thông dụng để phun tiêu độc khử trùng chuồng trại và khu vực xung quanh bằng các loại hóa chất như Navet-Iodine hoặc Benkocid bằng cách: pha 20-50ml hóa chất nói trên trong 10 lít nước sạch; 1 lít dung dịch pha phun 3-5m² nền chuồng nuôi. Ngoài ra, có thể sứ dụng thuốc Hantox-200 để phun diệt ruồi, muỗi tại khu vực chuồng nuôi và khu vực xung quanh để tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh. Để chuồng nuôi khô ráo, sạch sẽ mới đưa vật nuôi trở lại chuồng nuôi. Với những gia súc có biểu hiện rối loạn tiêu hóa hoặc bệnh đường hô hấp thì phải cách ly và điều trị kịp thời. Mở bạt chuồng nuôi để cho ánh nắng chiếu sáng vào khu vực chuồng để tăng hiệu quả diện khuẩn. Định kỳ 1-2 lần/1 tuần thực hiện vệ sinh, tiêu độc khử trùng chuồng nuôi để chủ động phòng dịch.

Thường xuyên kiểm tra đàn gia súc, gia cầm, đặc biệt phát hiện sớm những bất thường trên đàn vật nuôi như uể oải, ủ rũ, kém ăn; tình trạng sức khoẻ đàn gia súc, gia cầm. Cách ly kịp thời những vật nuôi có biểu hiện khác thường. Khi nghi ngờ gia súc, gia cầm mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Cúm gia cầm, Lở mồm long móng gia súc, Dịch tả lợn Châu Phi, phải báo ngay cho nhân viên thú y hoặc trưởng thôn để có biện pháp can thiệp kịp thời, tránh lây lan, bùng phát dịch bệnh. Khi có gia súc, gia cầm ốm, chết, phương pháp hiệu quả nhất là đốt xác vật chết, phun thuốc diệt côn trùng hoặc thuốc sát trùng hoặc tưới dầu hỏa lên xác vật chết để chống các loài ăn thịt và côn trùng xâm nhập, đợi khi nước rút thì đem chôn lấp; phải đào hố, chôn sâu và rắc vôi bột. Tuyệt đối không giết mổ, vận chuyển, bán chạy, vứt xác chết bừa bãi ra môi trường xung quanh.

Để công tác phòng, chống dịch bệnh cho gia súc, gia cầm đạt hiệu quả, nhất là trong mùa mưa bão, người chăn nuôi cần thường xuyên cập nhật bản tin dự báo thời tiết hàng ngày và tăng cường chăm sóc gia súc, gia cầm trong mùa mưa bão để tăng khả năng chống chịu các tác động bất lợi của thời tiết cùng sự đe dọa của dịch bệnh cho vật nuôi. Những công việc này cần được các hộ chăn nuôi tổ chức thực hiện thường xuyên, liên tục và bên cạnh đó cần được sự quan tâm của cộng đồng dân cư để đảm bảo an toàn dịch bệnh gia súc, gia cầm và hạn chế mức thấp thiệt hại do dịch bệnh gây ra.

Phan Việt Toàn