Ngày 12/3/2018, UBND tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định số 507/QĐ-UBND quy định Bộ tiêu chí xã nông thôn mới kiểu mẫu, chọn 8 xã để chỉ đạo điểm xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu giai đoạn 2019-2020, gồm các xã: Cam Chính, Cam Nghĩa (Cam Lộ), Vĩnh Thủy, Vĩnh Kim (Vĩnh Linh), Hải Thượng (Hải Lăng), Triệu Đại (Triệu Phong), Gio Sơn (Gio Linh) và Tân Hợp (Hướng Hóa). Qua 1 năm triển khai thực hiện, có thể khẳng định xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu đã thực sự tạo luồng sinh khí mới, làm thay đổi cơ bản nhiều vùng quê nông thôn theo hướng văn minh, tiến bộ.
Một khu vườn mẫu ở Cam Hiếu, Cam Lộ |
Mặc dù thời điểm đạt chuẩn nông thôn mới của các địa phương khác nhau, nhưng khi tỉnh có chủ trương xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, các địa phương đều triển khai tích cực, đặc biệt là đã huy động sự tham gia của đông đảo người dân. Đến với nhiều xã nông thôn mới kiểu mẫu, bên cạnh cơ sở hạ tầng được đầu tư xây dựng khang trang là những hàng rào cây xanh thẳng tắp, những đường hoa khoe sắc, ánh điện đường quê sáng rực vào ban đêm và những khu vườn mẫu được chỉnh trang vừa đẹp mắt, vừa đem lại thu nhập cao cho người dân. Mục tiêu của xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu là nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới, trong đó quan tâm nhiều hơn đến nâng cao chất lượng đời sống vật chất và giá trị hưởng thụ tinh thần cho người dân. Trên cơ sở gốc là 12 tiêu chí, mỗi địa phương lựa một cách làm sáng tạo khác nhau tùy theo điều kiện thực tế và khả năng về nguồn lực để tạo điểm nhấn riêng như tập trung phát triển sản xuất nâng cao thu nhập, đẩy mạnh công tác chỉnh trang nông thôn, cải tạo vườn tạp, hoặc đảm bảo công tác bảo vệ môi trường…
Vĩnh Thủy là một trong 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới đầu tiên của tỉnh Quảng Trị, vì vậy khi xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu có nhiều thuận lợi hơn so với các xã còn lại. Xác định nâng cao thu nhập vẫn là mục tiêu hàng đầu, Vĩnh Thủy tập trung đẩy mạnh phát triển sản xuất, thúc đẩy phát triển các mô hình liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ, nhiều mô hình cây ăn quả có giá trị được người dân sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Bên cạnh đó, xã tập trung vào việc cải tạo vườn tạp, vận động người dân áp dụng các tiến bộ khoa học kĩ thuật, phát triển các loại cây trồng mới phù hợp với thổ nhưỡng của địa phương. Các hợp tác xã trên địa bàn đều hoạt động hiệu quả, trong đó có 2 hợp tác xã đạt chuẩn hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới. Thu nhập bình quân đầu người cuối năm 2019 đạt 39,3 triệu đồng, tỉ lệ hộ nghèo còn 1,93%. Ông Lê Đức Diện, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Thủy cho biết: “Từ nguồn vốn chương trình xây dựng nông thôn mới năm 2018, xã đã tập trung đầu tư cho 50 hộ gia đình cải tạo vườn tạp, hình thành những khu vườn cây ăn quả hứa hẹn đem lại thu nhập cao. Bên cạnh chăm lo phát triển kinh tế, xã còn quan tâm đến công tác tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp. Ban chỉ đạo nông thôn mới đã chỉ đạo Ban phát triển các thôn vận động người dân xây dựng bồn, trồng hoa dọc các tuyến đường; thường xuyên vệ sinh đường làng, ngõ xóm vào ngày 20 hằng tháng. Hiện xã đã đạt 8/12 tiêu chí, còn 4 tiêu chí sẽ tiếp tục chỉ đạo hoàn thiện và phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu trong năm 2019”.
Hiện nay, nguồn vốn cho xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu được bố trí từ nguồn ngân sách nhà nước rất ít. Các địa phương chủ yếu huy động các nguồn lực khác và nguồn đóng góp của người dân. Do đó, trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu nếu người dân không vào cuộc thì khó có thể làm được. Đến xã Cam Chính, một trong những xã làm tốt về công tác chỉnh trang nông thôn, mọi người sẽ ngạc nhiên trước những đường hoa trải dài đến tận các thôn, xóm. Điều đáng trân trọng là tất cả đều do người dân đóng góp để thực hiện. Người dân nơi đây đã thực sự hiểu rõ về mục đích, nội dung, cách làm cũng như mục tiêu xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu của địa phương. Ông Nguyễn Phúc Thuận, Bí thư chi bộ thôn Đốc Kỉnh, xã Cam Chính cho biết: “ Trong xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, chúng tôi luôn đề cao công tác tuyên truyền vận động, làm cho dân hiểu, dân tin. Nhờ vậy, người dân rất tích cực tham gia các hoạt động chỉnh trang nông thôn như trồng cây xanh, trồng hoa, vệ sinh môi trường nông thôn. Cán bộ, đảng viên và nhân dân trong thôn luôn đoàn kết, thống nhất, năng động, sáng tạo bằng nhiều cách làm với sự quyết tâm cao. Tất cả các phần việc thuộc về trách nhiệm của người dân, chúng tôi luôn gương mẫu thực hiện, vì luôn ý thức được mục đích của xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu là đem lại lợi ích cho chính mình”.
Là xã miền núi nhưng Tân Hợp (huyện Hướng Hóa) đã có nhiều nỗ lực trong triển khai xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Ông Trần Vinh, Chủ tịch UBND xã cho biết, để xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, xã đã tập trung huy động mọi nguồn lực; tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia thực hiện Bộ tiêu chí nông thôn mới. Đến nay, xã đã đạt 8/12 tiêu chí; đời sống người dân ngày càng nâng cao, thu nhập bình quân đầu người năm 2018 đạt 36 triệu đồng/người, hộ nghèo giảm xuống còn 2,46%. Theo kế hoạch, xã phấn đấu đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu vào năm 2020.
Không chỉ thực hiện Bộ tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu của tỉnh, một số địa phương chủ động ban hành Bộ tiêu chí riêng của xã, huyện. Xã Vĩnh Kim ban hành Bộ tiêu chí nông thôn mới kiểu mẫu trên địa bàn xã. Huyện Cam Lộ ban hành Bộ tiêu chí khu dân cư nông thôn mới kiểu mẫu, triển khai trên địa bàn 8 xã với chính sách khen thưởng cho 1 khu dân cư đạt chuẩn là 50 triệu đồng. Với những cách làm này đã tạo khí thế thi đua sôi nổi, lan tỏa phong trào xây dựng nông thôn mới trên nhiều địa phương, góp phần đẩy nhanh tiến độ chung của toàn tỉnh.
Đến thời điểm này, trong 8 xã được tỉnh chỉ đạo điểm xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu có 3 xã đạt 9/12 tiêu chí, 2 xã đạt 8/12 tiêu chí, 1 xã đạt 6/12 tiêu chí và 2 xã đạt 5/12 tiêu chí. Theo kế hoạch năm 2019, tỉnh Quảng Trị phấn đấu có 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. Để đạt được mục tiêu này, trong thời gian còn lại đòi hỏi các địa phương cần nỗ lực hơn nữa, năng động, sáng tạo, tăng cường công tác tuyên truyền vận động, tập trung huy động mọi nguồn lực nhằm thực hiện đạt mục tiêu đề ra.
baoquangtri.vn