Xây dựng nông thôn mới (NTM) là 1 trong 3 chủ trương, nhiệm vụ trọng tâm có tính chiến lược trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội được huyện Vĩnh Linh đặc biệt quan tâm, tập trung triển khai thực hiện. Xác định rõ lực lượng nồng cốt quyết định tiến độ và chất lượng xây dựng NTM chính là người dân mà trực tiếp là cán bộ, hội viên Hội Nông dân, các địa phương ở huyện Vĩnh Linh đã có nhiều cách làm hay, sáng tạo nhằm phát huy tối đa vai trò chủ thể của nông dân trong xây dựng NTM, góp phần đưa Vĩnh Linh trở thành đơn vị dẫn đầu toàn tỉnh về xây dựng NTM với 14/19 xã đạt chuẩn. Tổ chức đối thoại trực tiếp giữa chính quyền địa phương với cán bộ, hội viên nông dân là một trong những cách làm thiết thực, hiệu quả và nhận được sự đồng tình, hưởng ứng tích cực của các địa phương cũng như các tầng lớp nhân dân trên địa bàn.
Hội nghị đối thoại giữa Thường trực Đảng ủy xã với cán bộ, hội viên nông dân xã Vĩnh Thành
Vào cuối năm 2018, buổi đối thoại do Thường trực Đảng ủy xã Vĩnh Thành tổ chức thu hút sự chú ý và tham gia của đông đão cán bộ, hội viên Hội Nông dân trong toàn xã. Trên tinh thần dân chủ, cởi mở, hội viên nông dân xã Vĩnh Thành đã thẳng thắn đưa ra nhiều ý kiến, đề xuất đối với Thường trực Đảng ủy xã. Vĩnh Thành được UBND tỉnh công nhận xã đạt chuẩn NTM vào năm 2015 và đang trong lộ trình phấn đấu đạt xã NTM kiểu mẫu vào năm 2020. Do đó nhằm phát huy vai trò của cán bộ, hội viên Hội Nông dân trong xây dựng NTM, các ý kiến tập trung vào lĩnh vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phát triển kinh tế tại địa phương. Cụ thể : Cần có thêm nhiều chế độ, chính sách đắc lực hỗ trợ người nông dân mở rộng sản xuất, kinh doanh với các ngành nghề phù hợp; tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi, ứng dụng tiến bộ khoa học kĩ thuật vào sản xuất, liên kết bao tiêu sản phẩm trong quá trình triển khai thực hiện chủ trương chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp của UBND tỉnh Quảng Trị…Cùng với xã Vĩnh Thành, nhiều địa phương ở huyện Vĩnh Linh cũng đã tổ chức đối thoại trực tiếp với cán bộ, hội viên nông dân. Ghi nhận từ các cuộc đối thoại cho thấy, đối với các xã đã đạt chuẩn NTM, xác định hoàn thành xây dựng NTM đã khó, xây dựng NTM kiểu mẫu sẽ càng khó hơn, vì vậy ngoài sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị phải đặc biệt chú trọng nêu cao vai trò chủ thể của nông dân trong xây dựng NTM. Từ đó, hầu hết ý kiến của cán bộ, hội viên nông dân tập trung vào các nội dung, giải pháp nhằm giữ vững và từng bước nâng cao chất lượng, phát triển bền vững các tiêu chí trong xây dựng NTM. Để làm được điều đó cần có thêm nhiều cơ chế, chính sách đẩy mạnh hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế theo hướng bền vững; mạnh dạn áp dụng các mô hình cây, con mới, nhất là các mô hình ứng dụng công nghệ cao, sản xuất theo chuỗi liên kết hàng hóa, hình thành những vùng chuyên canh sản xuất; phát triển kinh tế tập thể, nâng cao năng lực phát triển trong sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó quản lý, điều chỉnh và thực hiện tốt quy hoạch NTM đã được phê duyệt; huy động sức dân trong việc nâng cấp, bảo dưỡng, tiếp tục đầu tư xây dựng, đảm bảo chất lượng các công trình phục vụ dân sinh như trạm y tế, nhà văn hóa cộng đồng; sử dụng có hiệu quả các nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn…
Riêng đối với những xã chưa đạt chuẩn NTM, chủ yếu là các xã vùng biển bãi ngang và khu vực miền núi phía Tây huyện Vĩnh Linh, thực tế cho thấy hầu hết các xã này đều có điều kiện tự nhiên không được thuận lợi; đời sống, nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế; xuất phát điểm xây dựng NTM thấp. Mặc dù nhận được sự quan tâm, hỗ trợ tích cực của Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp với nhiều chương trình, dự án khác nhau, song tiến độ thực hiện vẫn còn chậm. Các tiêu chí khó thực hiện như: kết cấu hạ tầng, thu nhập của người dân, chỉnh trang nông thôn, văn hóa…. Muốn thực hiện có hiệu quả xây dựng NTM ở những địa phương này cần có sự nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng, lựa chọn các giải pháp hữu hiệu, sát đúng đối với đặc thù vùng, miền. Trong đó phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập cho người dân là khâu then chốt. Bởi kinh tế có phát triển thì người dân mới có điều kiện để tham gia vào quá trình xây dựng NTM vốn cần rất nhiều nguồn lực. Chính vì vậy, các ý kiến của cán bộ, hội viên nông dân tại các buổi đối thoại ở các địa phương này đều đi vào đúng bản chất vấn đề đó là cần có nhiều chính sách, giải pháp hơn nữa để tập trung phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân. Cụ thể là chú trọng công tác đào tạo nghề, giải quyết việc làm, chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn; cụ thể hóa các dự án, đề án thành các chương trình, phần việc sát hợp với tình hình thực tiễn; trên cơ sở tiềm năng, thế mạnh của địa phương để xây dựng được nhiều mô hình chuyển đổi sinh kế bền vững, nhất là các mô hình thay thế cho những loại cây con kém hiệu quả, nhân rộng các mô hình có sự liên kết với các công ty, doanh nghiệp uy tín trong và ngoài nước. Đồng thời cần khuyến khích, tạo điều kiện để khơi dậy và phát huy tinh thần chủ động vươn lên của người dân; động viên nông dân hăng hái tham gia đóng góp ngày công, kinh phí, hiến đất, hiến cây để xây dựng hệ thống cơ sở vật chất, các công trình phục vụ dân sinh cũng như tự nguyện, tự giác đăng ký, đảm trách các công trình, phần việc trong chỉnh trang nông thôn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, xây dựng thiết chế văn hóa ở khu dân cư... Từ đó tập hợp, huy động tối đa nguồn lực từ nông dân để thúc đẩy việc thực hiện xây dựng NTM, nỗ lực hoàn thành các tiêu chí chưa đạt để phấn đấu về đích NTM theo đúng lộ trình.
Tại các buổi đối thoại, Thường trực Đảng ủy các xã cùng lãnh đạo các phòng, ban, ngành huyệnVĩnh Linh như Hội Nông dân huyện, Ngân hàng CSXH, Ngân hàng NN&PTNT…đã trực tiếp trao đổi, giải đáp các nội dung mà cán bộ, hội viên Hội Nông dân quan tâm, đóng góp nhiều ý kiến. Cũng từ những ý kiến, đề xuất này, Đảng ủy các xã kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng để từng bước tháo gỡ, giải quyết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình hoạt động, tổ chức sản xuất của cán bộ, hội viên Hội Nông dân; lấy đó làm căn cứ hoạch định, xây dựng cơ chế, chính sách phù hợp, sát đúng để tích cực hỗ trợ nông dân trong sản xuất, kinh doanh. Ngoài các vấn đề thuộc thẩm quyền đã được chính quyền địa phương và các ngành chức năng trực tiếp trả lời tại buổi đối thoại, vẫn còn nhiều vấn đề cần trình lên huyện, tỉnh xem xét, giải quyết. Thông qua hoạt động đối thoại với chính những người trong cuộc, lắng nghe, ghi nhận và giải quyết thấu tình đạt lý các vấn đề quan trọng đã thêm một lần nữa khẳng định quyết tâm xây dựng NTM với mục tiêu cuối cùng và duy nhất là phục vụ cho chính lợi ích của người dân. Chính điều này đã tăng cường, củng cố thêm niềm tin của người dân nói chung, lực lượng nông dân nói riêng vào sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp. Mặt khác, thông qua các cuộc đối thoại, Thường trực Đảng ủy còn lồng ghép giới thiệu, triển khai những Nghị quyết, chủ trương, chính sách mới, nội dung tuyên truyền về xây dựng NTM gắng với nhiệm vụ chung về phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo an ninh- quốc phòng ở cơ sở. Cán bộ, hội viên Hội Nông dân được trực tiếp lắng nghe định hướng chỉ đạo, cơ chế, giải pháp đối với phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn; có cái nhìn toàn diện hơn về tình hình kinh tế xã hội của toàn huyện; đặc biệt hiểu rõ mục đích, ý nghĩa của chương trình cũng như vai trò chủ thể của chính mình trong quá trình triển khai xây dựng NTM. Từ đó làm chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức và hành động của các cấp Hội và mỗi hội viên nông dân, tạo động lực để nông dân không ngừng phát huy nội lực làm cho xây dựng NTM thực sự trở thành phong trào thi đua có sức lan tỏa mạnh mẽ trong toàn thể cán bộ, hội viên Hội nông dân.
Thời gian tới, huyện Vĩnh Linh sẽ tiếp tục triển khai, tăng cường, mở rộng đối thoại ở tất cả các lĩnh vực, các cấp, các ngành, các địa phương với hình thức ngày càng đổi mới, đi vào chiều sâu. Qua đó phát huy sức mạnh tổng hợp, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị tham gia phát triển kinh tế- xã hội gắn với xây dựng NTM, đô thị văn minh, phấn đấu hoàn thành mục tiêu đến năm 2020 Vĩnh Linh trở thành huyện NTM, có 4 xã đạt NTM kiểu mẫu, khẳng định vị trí là trung tâm kinh tế, văn hóa phía Bắc của tỉnh Quảng Trị.
Nguyễn Trang