Liên kết trong sản xuất cây hồ tiêu ở Vĩnh Linh

Vụ tiêu này nhiều nông dân trồng tiêu trên địa bàn huyện Vĩnh Linh rất phấn khởi vì họ là những người đầu tiên thành lập nên Hợp tác xã (HTX) sản xuất kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh. Đến thời điểm này, đây là HTX quy mô toàn huyện duy nhất ở Quảng Trị.

Xã viên HTX sản xuất kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh thu hoạch sản phẩm

Tháng 6/2017, 279 hộ nông dân trồng cây hồ tiêu sống trên địa bàn 4 xã: Vĩnh Hòa, Vĩnh Hiền, Vĩnh Kim, Vĩnh Nam với tổng diện tích trên 500 ha đã chính thức trở thành xã viên HTX sản xuất, kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh. Nhờ sự nỗ lực của chính quyền địa phương, huyện Vĩnh Linh đã được dự án “Hỗ trợ phát triển chỉ dẫn địa lý Việt Nam” do Cơ quan phát triển Pháp tài trợ trong giai đoạn 2016-2018 hỗ trợ thành lập HTX. Với mục tiêu tăng cường năng lực quản lý, tổ chức hiệp hội đại diện cho người trồng tiêu tại Vĩnh Linh; nghiên cứu thị trường nhằm đẩy mạnh việc thương mại hóa sản phẩm, trong đó tập trung hướng đến thị trường châu Âu. Lần đầu tiên những người trồng tiêu ở Vĩnh Linh bắt đầu có sự liên kết, hợp tác sản xuất theo mô hình HTX kiểu mới.

Trao đổi về cách hoạt động của HTX, ông Lê Tấn Tửu, Giám đốc HTX sản xuất, kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh cho hay, dù mới đi vào hoạt động nhưng trước đó, để thành lập được HTX quy mô toàn huyện chúng tôi đã có nhiều lần khảo sát, tìm hiểu nguyện vọng của người trồng tiêu trên địa bàn. Có thể khẳng định hồ tiêu là loại cây trồng rất thích hợp với điều kiện đất đai, thổ nhưỡng huyện Vĩnh Linh. Tuy nhiên, do suất đầu tư cao nên nhiều hộ nông dân ở Vĩnh Linh vẫn trồng hồ tiêu theo cách truyền thống, vì thế năng suất thấp, dưới 1,5 tấn/ha. Thời gian qua, một số nông hộ bắt đầu chú ý đến việc đầu tư thâm canh cây hồ tiêu nhưng nông dân vẫn mạnh ai nấy làm nên chưa mang lại hiệu quả kinh tế.

Vì vậy, nhu cầu thành lập HTX để có mối liên kết, gắn bó cùng nhau hợp tác sản xuất, xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị sản phẩm hồ tiêu là điều tất yếu. Trước mắt HTX đẩy mạnh cải tạo các vườn hồ tiêu theo mô hình hồ tiêu sạch theo đúng một quy trình để tăng năng suất, sản lượng và chất lượng sản phẩm hạt tiêu, đồng thời kiểm soát được quy trình sản xuất của nông dân hướng đến dòng sản phẩm tiêu khô cao cấp. Dù mới thành lập HTX sản xuất, kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh đã phối hợp với tổ chức Roots of Peace (ROP) mở 4 lớp tập huấn về quy trình sản xuất tiêu sạch cho xã viên.

Theo đó, với hồ tiêu đã thu hoạch thì tập trung bón phân hữu cơ, phòng trừ sâu bệnh, xã viên HTX được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn phòng trừ mầm bệnh hại tiêu và được cung cấp những kiến thức bổ ích về giống, kỹ thuật trồng, cách sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật trong việc trồng, chăm sóc cây hồ tiêu. Dần thay đổi tư duy sản xuất từ quảng canh sang ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, thực hiện sản xuất theo hướng thâm canh tạo ra sản phẩm hàng hóa. HTX cũng đã tranh thủ được một dự án nông nghiệp của ROP để đầu tư thí điểm một mô hình công nghệ tưới nhỏ giọt cho cây hồ tiêu của một xã viên ở xã Vĩnh Hòa.

Từ mô hình điểm này, thời gian tới HTX sẽ khuyến khích xã viên sử dụng hệ thống tưới nước nhỏ giọt theo công nghệ Israel nhằm góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm. Hiện Ban quản trị HTX đã tìm hiểu ký hợp đồng mua phân bón và thuốc bảo vệ thực vật với một số doanh nghiệp ở trong nước để cung ứng vật tư đảm bảo chất lượng, giá cả hợp lý phục vụ xã viên chăm sóc cây hồ tiêu sau vụ thu hoạch này. Hiện ROP đã khâu nối cho một doanh nghiệp nhập khẩu ở Mỹ thông qua Công ty TNHH Phúc Duy An ở Quảng Trị để thu mua hạt tiêu đỏ trên địa bàn, trong đó có huyện Vĩnh Linh nhằm sản xuất dòng hạt tiêu khô cao cấp xuất khẩu sang thị trường Mỹ.

Bước đầu, công ty này đã thu mua cho người dân ở đây trên 10 tấn tiêu tươi. Theo bà Võ Thị Liên, Trưởng đại diện tổ chức ROP tại Quảng Trị, gắn bó với người trong tiêu Quảng Trị trong đó có huyện Vĩnh Linh từ năm 2011 đến nay với dự án phát trển nông nghiệp bền vững, ROP đang chuyển dần từ hướng hỗ trợ kỹ thuật sang tìm thị trường đầu ra cho sản phẩm. Tuy nhiên, muốn tổ chức sản xuất sản phẩm hạt tiêu hàng hóa xuất khẩu thì cần có tổ chức tập thể đại diện hợp pháp cho nông dân, đồng thời khâu nối, kiểm soát được chuỗi quy trình tạo ra sản phẩm, đáp ứng được các tiêu chí khá khắt khe về quy định an toàn thực phẩm ở các thị trường quốc tế. Vì vậy, HTX sản xuất kinh doanh hồ tiêu Vĩnh Linh ra đời là cơ hội để ROP liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ nhằm đưa sản phẩm, thương hiệu cây hồ tiêu Vĩnh Linh vươn ra thị trường thế giới.

Năm nay cây hồ tiêu ở Vĩnh Linh khá được mùa, năng suất ước 2 – 2,5 tấn/ha, cao gấp đôi so với năm ngoái. Tuy nhiên, giá tiêu đang ở mức thấp với khoảng 70 – 80 ngàn đồng/kg tiêu khô, chỉ bằng một nửa so với những năm trước. Đây là mức giá thấp nhất trong vòng 5 năm trở lại đây. Tuy nhiên, đúng thời này HTX hồ tiêu Vĩnh Linh được thành lập và bước đầu có những hoạt động kết nối, gắn kết và định hướng phát triển lâu dài cho xã viên nên nông dân trồng tiêu ở Vĩnh Linh khá vững tâm trong việc đầu tư phát triển cây hồ tiêu trong những năm tới.

Baoquangtri.vn