Chủ động phối hợp quản lý tàu thuyền và cứu nạn, cứu hộ trên biển mùa mưa bão

Mùa mưa bão đang bắt đầu. Theo dự báo của Trung tâm dự báo Khí tượng thủy văn Trung ương, năm 2016 sẽ có nhiều bão, áp thấp nhiệt đới, mưa lớn, lũ với diễn biến phức tạp hơn so với năm 2015. El Nino 2014-2016 được đánh giá là kỳ El Nino mạnh kỷ lục, có cường độ tương đương với kỳ El Nino 1997-1998 đã dẫn đến cơn bão Linda đổ bộ vào Cà Mau làm chết và mất tích gần 4.000 người, nên cần phải hết sức đề phòng. Đặc biệt, mùa mưa bão là lúc bà con ngư dân phải đối mặt với rất nhiều rủi ro thiên tai thường trực, trong đó nỗi lo lớn nhất là an toàn về tính mạng và tài sản của tàu cá hoạt động trên biển.

Theo số liệu thống kê, hiện nay toàn tỉnh Quảng Trị có 2.291 tàu thuyền với trên 5.500 lao động, trong đó tàu cá xa bờ có công suất từ 90 CV trở lên là 197 chiếc, 168 tàu có máy thông tin ICOM kết nối với các đài thông tin tìm kiếm cứu nạn của Bộ đội Biên phòng và các lực lượng khác trong tỉnh. Tuy nhiên, việc quản lý thông tin liên lạc với các tàu đánh cá xa bờ còn gặp nhiều khó khăn do phần lớn các chủ tàu thuyền có trang bị máy thông tin ICOM nhưng chưa thực sự quan tâm đến mạng thông tin tìm kiếm cứu nạn. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, trong đó có nguyên nhân ngư dân vẫn giấu ngư trường đánh bắt cá. Mặt khác, một số chủ tàu vẫn chưa thực sự tin tưởng vào công tác tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ của lực lượng chức năng trong tỉnh.

Tàu thuyền hoạt động theo tổ để hỗ trợ giúp đỡ nhau trên biển

Thực tiễn khi có tình huống trên biển các lực lượng chức năng của tỉnh khó có thể ra ứng cứu trong điều kiện sóng gió cấp 6 trở lên, buộc phải yêu cầu cấp trên hỗ trợ ứng cứu. Ý thức chủ quan chưa lường hết sự nguy hiểm trong quá trình hoạt động trên biển khi không có thông tin liên lạc là một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn đến những thiệt hại đáng tiếc do chìm tàu, thuyền, ảnh hưởng đến tính mạng và tài sản của ngư dân.

Năm nay, sau sự cố môi trường đặc biệt nghiêm trọng do Công ty Formosa Hà Tĩnh xả thải làm cá chết hàng hoạt ở biển các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa- Thiên Huế thì các tàu thuyền công suất nhỏ đánh bắt cá ven bờ của ngư dân hầu hết đều gác máy không còn hoạt động nữa, chỉ có những tàu trung bờ và xa bờ bám biển. Do đó, việc phối hợp quản lý tàu thuyền và cứu nạn, cứu hộ trên biển mùa mưa bão được xác định tập trung chủ yếu vào tàu thuyền trung, xa bờ.

Những năm qua, công tác phối hợp giữa các Đồn Biên phòng tuyến biển- đảo với chính quyền địa phương và các cơ quan có liên quan trong quản lý nhà nước đối với ngư dân và tàu thuyền hoạt động trên biển nói chung, đặc biệt là đối với các tàu thuyền trung và xa bờ còn thiếu chặt chẽ. Việc đăng ký, đăng kiểm, kiểm tra, kiểm soát người, phương tiện, trang thiết bị an toàn trước khi ra biển hoạt động còn nhiều khó khăn, bất cập. Một số chủ tàu thuyền chấp hành chưa nghiêm các quy định của Nhà nước, địa phương trong việc ra, vào các bến cảng, thường xuyên vượt trạm kiểm soát Biên phòng trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát của cơ quan chức năng. Công tác tuyên truyền, xử lý các vi phạm chưa kiên quyết dẫn đến nguy cơ tiềm ẩn mất an toàn về tính mạng và tài sản tàu cá khi hoạt động trên biển trong mùa mưa bão.

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ, đảm bảo an toàn về tính mạng và tài sản tàu cá hoạt động trên biển trong mùa mưa bão, các cấp chính quyền địa phương ven biển cần làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức cho người dân về những hậu quả thiệt hại do bão, áp thấp nhiệt đới gây ra. Đồng thời, nâng cao hiệu quả công tác điều động phương tiện tham gia làm nhiệm vụ tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ; phát huy hiệu quả của tổ tự quản tàu thuyền bến bãi, vì đây là lực lượng thường xuyên bám biển, có điều kiện cứu trợ nhau nhanh nhất, hiệu quả nhất, chi phí thấp nhất khi có tình huống trên biển xảy ra.

Quan tâm đầu tư, hỗ trợ có trọng điểm về kinh phí cho tổ tự quản tàu thuyền; có chính sách động viên kịp thời các tập thể, cá nhân có thành tích trong công tác cứu nạn, cứu hộ. Bên cạnh đó, ban hành chế tài cụ thể xử lý trách nhiệm của các chủ tàu, thuyền khi đã nhận được các bản tin cảnh báo, dự báo bão và áp thấp nhiệt đới cần tránh xa khu vực nguy hiểm nhưng không chấp hành, chủ quan, để xảy ra những thiệt hại cho bản thân và cộng đồng nhằm răn đe, phòng ngừa. Chủ động phối hợp quản lý tàu thuyền, tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho ngư dân trong việc kết nối và bắt liên lạc với các lực lượng đảm bảo thông tin liên lạc, phục vụ nhiệm vụ phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trên bờ trong quá trình đánh bắt cá trên biển.

Các ngành chức năng và các huyện ven biển tăng cường công tác vận động ngư dân ven biển, nhất là các tàu thuyền trung và xa bờ, nên hoạt động theo từng tổ, dòng họ, nghề làm ăn hoặc theo thôn, xóm…, để có điều kiện hỗ trợ giúp đỡ nhau khi có tình huống thiên tai xảy ra và thông tin kịp thời cho Bộ đội Biên phòng, các lực lượng chức năng phối hợp xử lý. Ngoài ra, Nhà nước cần đầu tư xây dựng, nâng cấp, mở rộng các khu neo đậu tránh trú bão cho các loại tàu thuyền ra vào tránh trú bão an toàn, giảm thiểu những thiệt hại đáng tiếc do thiên tai gây ra, tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân vươn khơi bám biển./.

baoquangtri.vn