Gương nông dân với khát vọng chinh phục sóng gió thương trường

Trong số 15 điển hình nông dân thực hiện theo cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đạt danh hiệu hội viên sản xuất kinh doanh giỏi cấp Trung ương giai đoạn 2016- 2018 của huyện Vĩnh Linh (Quảng Trị), có lẽ người đặc biệt nhất phải nhắc đến là ông Nguyễn Quang Cựu ở thôn Hà Kè, xã Vĩnh Tú. Xuất thân từ một gia đình thuần nông thuộc vùng quê nghèo miền biển xã Vĩnh Thái với vô vàn khó khăn nhưng bằng bản lĩnh, ý chí, nghị lực của một “người nông dân từng mặc áo lính”, ông Nguyễn Quang Cựu đã dám nghĩ, dám làm, vượt qua bao sóng gió, thử thách, mạnh dạn tìm cho mình hướng đi riêng trên con đường phát triển kinh tế. Ông hiện là chủ Doanh nghiệp tư nhân Quang Cựu chuyên kinh doanh mặt hàng hải sản tươi sống lớn nhất tại 6 tỉnh miền Trung.

Ông Nguyễn Quang Cựu ( ngoài cùng bên phải ) kiểm tra chất lượng hải sản tươi sống trước khi cung cấp ra thị trường

Có hẹn từ trước, chúng tôi tìm đến cơ sở chính của Doanh nghiệp tư nhân Quang Cựu theo sự hướng dẫn của cán bộ Hội Nông dân huyện Vĩnh Linh. Lúc này chỉ 8 giờ sáng nhưng tại đây dường như mọi hoạt động đã bắt đầu từ rất sớm với các loại xe ôtô lớn, nhỏ đang tấp nập vào ra nhập, xuất hàng. Nhìn cơ ngơi bề thế rộng hơn 1,2 ngàn m² nằm ngay trên tuyến đường dọc Quốc lộ 1A, ít ai nghĩ rằng người chủ doanh nghiệp ấy đã xây dựng nên cơ nghiệp hôm nay hoàn toàn từ hai bàn tay trắng. Sinh ra và lớn lên tại xã Vĩnh Thái- địa phương ven biển khó khăn nhất của huyện Vĩnh Linh, năm 1979, theo Lệnh tổng động viên, gác lại sau lưng những dự định tương lai, chàng thanh niên Nguyễn Quang Cựu lên đường nhập ngũ. Hoàn thành nghĩa vụ quân sự, năm 1983, ông trở về địa phương tiếp tục cùng gia đình tham gia lao động sản xuất. Được tín nhiệm giữ chức Phó Chủ nhiệm HTX Ngư nghiệp Thái Lai. Ông Cựu luôn nỗ lực vì lợi ích của xã viên, vì sự phát triển chung của HTX. Ông trực tiếp tìm đến các cơ quan trực thuộc Bộ Nông nghiệp xin hỗ trợ ngư lưới cụ về phục vụ cho ngư dân. 10 năm vừa tham gia công tác HTX vừa vươn khơi bám biển đánh bắt thủy hải sản, ông Cựu thấu hiểu những vất vả của nghề đi biển, ông luôn trăn trở, tìm tòi, học hỏi các mô hình kinh tế mang lại hiệu quả cao và nuôi quyết tâm phải chuyển đổi nghề nghiệp để phát triển kinh tế.

Nghĩ là làm, năm 1994, ông quyết định cùng gia đình lên lập nghiệp tại thôn Hà Kè, xã Vĩnh Tú. Xác định sẽ làm kinh tế từ chính nguồn lợi từ biển, ông bắt đầu khởi nghiệp với nghề thu mua hải sản tươi sống. Những ngày đầu kinh doanh, gia đình ông gặp không ít khó khăn. Trước hết là về nguồn vốn, thời kỳ này, chính sách cho tư nhân vay phát triển sản xuất còn rất hạn hẹp, lúc đó chỉ vỏn vẹn có 5 triệu đồng. Ông quyết, tìm mọi cách xoay xở, cùng với người thân đảm nhận tất cả các phần việc để tiết kiệm mọi khoản chi phí. Bản tính cần cù, biết chắt chiu và lấy chữ tín làm đầu của ông dần chiếm được sự tin tưởng của nhiều bạn hàng, nên việc mua bán hải sản được duy trì và từng bước phát triển. Khi nhà nước có chủ trương “mở cửa”, tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển, ông Cựu mạnh dạn vay vốn mở rộng kinh doanh, thuê thêm nhân công, đầu tư đồng bộ từ nhà xưởng đến hệ thống bể nuôi trữ hải sản có sức chứa lớn, mua mới 5 xe vận chuyển trọng tải lớn… Không chỉ thu mua, bao tiêu sản phẩm cho ngư dân trong tỉnh ông còn nhập hải sản tươi sống các tỉnh từ Cà Mau ra đến Hà Tĩnh. Các mặt hàng thu mua đa dạng cho giá trị kinh tế rất cao, như: tôm hùm, ốc hương, cua, ghẹ, cá mú, cá chình... Thị trường tiêu thụ cũng từ đó được mở rộng, ông trực tiếp cung cấp hải sản trên khắp cả nước và còn xuất khẩu sang Trung Quốc theo đơn đặt hàng. Năm 2004, nhận thấy người dân địa phương ngày càng có nhu cầu tiêu dùng hải sản tươi sống, ông mở Nhà hàng hải sản đầu tiên tại huyện Vĩnh Linh mang tên Quang Cựu. 2 năm sau, ông tiếp tục mở nhà hàng Quang Cựu 1 tại Đông Hà, đây cũng là nhà hàng hải sản duy nhất ở thời điểm hiện tại của thành phố. Ông cho biết khoảng thời gian này việc kinh doanh nhà hàng hải sản mang lại nguồn thu rất lớn, có khi lên đến 1,5 tỷ đồng/tháng.

Nhưng chính vào thời điểm doanh thu từ việc kinh doanh hải sản đang đạt ở mức cao nhất thì tháng 4/2016, sự cố ô nhiễm môi trường biển ở các tỉnh miền Trung ập đến khiến mọi hoạt động hoàn toàn bị ngưng trệ, doanh thu tụt xuống gần như bằng không. Trước cơn khủng hoảng nặng nề của ngành thủy sản, tưởng chừng doanh nghiệp Quang Cựu cũng bị rơi vào thế không thể đứng vững. Song ông quyết không buông xuôi trước nghịch cảnh. Thay vì chọn con đường dừng lại hoặc chuyển đổi ngành nghề, ông bình tĩnh chờ đợi và tập trung tìm các nguồn hàng tại miền Nam nhập nhằm duy trì hoạt động kinh doanh. Sau hơn 1 năm cố gắng bám trụ, biển phục hồi, thị trường dần ổn định và phát triển ngày càng mạnh mẽ, doanh thu hải sản của gia đình ông lấy lại đà tăng trưởng. Đi qua “cơn bão lớn” đầy bản lĩnh, ông Nguyễn Quang Cựu được xem là người duy nhất trong số gần 30 người hoạt động trong ngành kinh doanh hải sản tại 6 tỉnh Bắc Trung Bộ đứng vững và trở thành một trong những “đại gia” ngành hải sản của cả nước. Hiện doanh thu từ 80- 100 tỷ đồng/năm, trong đó lãi ròng 4- 5 tỷ đồng/ năm. Riêng doanh nghiệp giải quyết việc làm cho trên 20 lao động với mức thu nhập từ 8- 12 triệu đồng/người/tháng. Điều đáng nói là những lao động này đều là con em các gia đình có hoàn cảnh khó khăn, hội viên nông dân, Hội Cựu chiến binh của nhiều địa phương trong huyện. Ông luôn xem công nhân như những người thân trong gia đình và hầu hết lao động ở đây theo ông từ những ngày đầu khởi nghiệp. Gắn bó với nghề gần 25 năm, trãi qua biết bao thăng trầm, ông Cựu chia sẻ: Nếu nhìn vào nghề này hầu như mọi người chỉ thấy lợi nhuận rất cao, song đó chỉ là mặt nổi. Đằng sau đó cũng lắm rủi ro. Chỉ một sai sót nhỏ có thể dẫn đến mất trắng hàng tỷ đồng. Muốn đứng vững với nghề phải có bản lĩnh, luôn tự tìm tòi, tự rút kinh nghiệm để có thể cân bằng giữa lợi nhuận và mất mát. Và điều quan trọng nhất là dù kinh doanh dưới bất kì hình thức nào cũng lấy chữ “tín làm đầu”.

Càng tìm hiểu về người nông dân này, chúng tôi càng thấy nể phục. Không chỉ sản xuất, kinh doanh giỏi, làm giàu cho gia đình, chăm lo đời sống cho lao động, ông Nguyễn Quang Cựu còn là người luôn tiên phong, gương mẫu, đóng góp tích cực vào các hoạt động, phong trào xây dựng cơ sở; được người dân địa phương qúy mến bởi lối sống giản dị, thân tình, luôn quan tâm đến cộng đồng. Ông đã đóng góp 35 triệu đồng xây dựng Bia tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ hi sinh khi tiếp tế cho đảo Cồn Cỏ tại thôn Tân Hòa, xã Vĩnh Thái. Hưởng ứng Cuộc vận động “Mỗi tổ chức, mỗi cá nhân gắn với một địa chỉ nhân đạo” ông Cựu đứng ra nhận bảo trợ 2 em học sinh nhà nghèo vượt khó học giỏi tại thôn Hà Kè, xã Vĩnh Tú trong 10 năm. Mỗi năm, Ông ủng hộ khoảng 50 triệu đồng trong các hoạt động từ thiện, an sinh xã hội ở các địa phương. Với ông Cựu, giúp đỡ những người khó khăn hơn mình đã trở thành ý thức thường trực, được duy trì thường xuyên trên tinh thần hoàn toàn tự giác, tự nguyện.

Với những thành tích xuất sắc trong phát triển kinh tế, nhiều năm là hộ sản xuất giỏi cấp tỉnh, giai đoạn 2016- 2018, ông Nguyễn Quang Cựu vinh dự đạt Hội viên sản xuất kinh doanh giỏi cấp TW, được các cấp các ngành tặng nhiều Bằng khen, Giấy khen UBND huyện Vĩnh Linh ghi nhận tấm lòng vàng.

Chia sẻ về những dự định trong thời gian tới, ông Cựu khẳng định “Còn sức khỏe sẽ còn lao động và còn cống hiến”. Trước mắt, qua khảo sát thị trường, tới đây ông có kế hoạch mở một nhà hàng hải sản ở nước bạn Lào. Mong cho những dự định ấy sẽ sớm thành hiện thực để những người nông dân với khát vọng chinh phục sóng gió thương trường như ông Cựu tiếp tục có những đóng góp xứng đáng vì sự phát triển không ngừng của quê hương./.

Nguyễn Trang