Trước tình hình bệnh lở mồm long móng (LMLM) trên đàn gia súc diễn biến phức tạp ở một số địa phương trong tỉnh Quảng Trị, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN và PTNT) đang tích cực chỉ đạo Chi cục Thú y và phối hợp với các địa phương triển khai nhiều biện pháp đồng bộ để kiểm soát, điều trị bệnh, không để mầm bệnh phát tán và bùng phát trên diện rộng.
Ngày 16/2/2016, sau khi được thông báo xuất hiện bệnh LMLM trên đàn gia súc ở xã Gio Mai (huyện Gio Linh); xã Triệu Sơn (huyện Triệu Phong) và thị trấn Cam Lộ (huyện Cam Lộ), Sở NN và PTNT đã chỉ đạo Chi cục Thú y, Trạm Thú y các huyện phối hợp với chính quyền địa phương đi kiểm tra tình hình dịch bệnh. Đến ngày 19/2/2016, ở xã Gio Mai đã có 22 con bò mắc bệnh; thị trấn Cam Lộ có 7 con mắc bệnh; xã Triệu Sơn có 20 con mắc bệnh. Qua kiểm tra và điều tra dịch tễ bước đầu cho thấy, nguồn bệnh xảy ra tại chỗ, gia súc phát bệnh trong những ngày Tết Nguyên đán nên bà con nông dân tự chữa trị, không báo cáo cho cán bộ thú y cơ sở.
Cán bộ thú y hướng dẫn cách nhận biết và chữa trị bệnh lở mồm long móng cho nông dân xã Triệu Sơn
Ông Trần Thanh Hiền, Phó Giám đốc Sở NN và PTNT cho biết, để kịp thời khống chế và điều trị không để bệnh LMLM lây lan trên diện rộng, ngành nông nghiệp đã tập trung thực hiện, phối hợp kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng chống dịch bệnh cho vật nuôi của các địa phương, phân công trách nhiệm và triển khai các biện pháp phòng, chống. Tổ chức thông báo tình hình bệnh cho nhân dân biết, nghiêm cấm việc mua bán, vận chuyển, giết mổ trâu, bò trong vùng dịch và tiêu độc khử trùng theo quy định. Hướng dẫn nông dân cách ly điều trị gia súc bệnh, cấp hóa chất tiêu độc, khử trùng và chữa trị triệu chứng; cam kết thực hiện các biện pháp phòng chống dịch.
Để bao vây, khoanh vùng ổ dịch, UBND huyện Gio Linh, Triệu Phong đã cấp kinh phí mua 1.400 liều vắc xin LMLM tiêm phòng khẩn cấp cho đàn trâu, bò của 2 xã Gio Mai và Triệu Sơn. Được tiêm phòng từ tháng 8 và đầu tháng 9/2015 nên hiện nay, đàn trâu bò trên địa bàn đã hết thời gian miễn dịch; vắc xin LMLM dự phòng để chống dịch tại Chi cục Thú y cũng đã hết từ cuối năm 2015 và ảnh hưởng mưa rét kéo dài nên nguy cơ bệnh LMLM bùng phát trên diện rộng là rất lớn và bệnh không chỉ xảy ra trên đàn trâu, bò mà có thể lây lan sang đàn lợn. Ngày 18/2/2016, Sở NN và PTNT có báo cáo tình hình với UBND tỉnh và đề xuất một số vấn đề liên quan. Ngay sau đó UBND tỉnh đã có văn bản giao Sở Tài chính tham mưu bố trí kinh phí mua vắc xin LMLM tiêm phòng cho đàn gia súc.
Chị Nguyễn Thị Lan ở thôn Liên Chiểu, xã Triệu Sơn (Triệu Phong) cho biết, đàn bò 3 con của gia đình bắt đầu có triệu chứng loét miệng, chảy nước dãi và viêm loét viền móng từ ngày mùng 6 tháng Giêng nhưng vì chưa biết bệnh gì nên chị không thông báo cho chính quyền, mãi đến khi cán bộ thú y xã đến nhà kiểm tra mới biết bò bị bệnh.
Ông Hồ Soái, Trưởng Trạm Thú y huyện Triệu Phong khuyến cáo, khi thấy trâu, bò, lợn có các triệu chứng của bệnh LMLM như loét miệng, chảy nước dãi trắng như bọt xà phòng và viêm loét viền móng, bà con nông dân cần phải thông báo ngay cho chính quyền, nhốt gia súc tại chuồng; việc chữa trị phải theo hướng dẫn của cán bộ thú y; chuồng trại phải được xử lý sạch, khô ráo, phun hóa chất, lối ra vào phải được rắc vôi bột hàng ngày. Để phòng, chống bệnh LMLM, ngay từ đầu bà con phải lựa chọn con giống khỏe mạnh, có nguồn gốc, được cơ quan thú y cấp giấy chứng nhận kiểm dịch, tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin theo quy định và đảm bảo đầy đủ chế độ dinh dưỡng để nâng cao sức đề kháng cho gia súc.
Trả lời câu hỏi vì sao nguồn vắc xin LMLM dự trữ của Chi cục Thú y hết từ cuối năm 2015, ông Lê Quang Ánh, Chi cục phó Chi cục Thú y lý giải: “Chương trình quốc gia phòng chống LMLM được Bộ NN - PTNT phê duyệt theo chu kỳ, gần nhất là giai đoạn 2010 - 2015. Do vậy, các năm ở giữa chu kỳ, chi cục đều có vắc xin dự trữ, gối đầu nên hoàn toàn chủ động, riêng ở thời điểm cuối năm 2015 thì hết. Trước tình hình này, từ tháng 10/2015, đơn vị đã lập kế hoạch phòng, chống dịch bệnh trên gia súc, trong đó có bệnh LMLM và đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt”.
Ông Ánh cũng cho biết, bệnh LMLM trên trâu, bò hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chỉ có thuốc chữa triệu chứng nhằm làm cho vết thương nhanh chóng lành và không gây ra các biến chứng nguy hiểm làm chết gia súc. Khi xử lý bệnh ở miệng cho gia súc phải dùng các chất sát trùng nhẹ, các loại quả chua như khế, chanh bóp mềm, rưới nước (hoặc bơm xịt nước) rồi chà đi xát lại ở lưỡi, mặt trong má, hàm trên, lợi, bỏ bã vào miệng cho con vật nhai. Dùng vải mỏng thấm nước nói trên xoa vào vùng vết thương 2 - 3 lần/ ngày, thực hiện trong từ 4 - 5 ngày. Có thể dùng một trong các chất như: xanh Methylen 1%, thuốc tím 1%, Formol 1%, phèn chua 3%, axit acetic 3% hoặc dùng thuốc mỡ Tetracilin, Penicilin bôi vào vết thương. Đối với chữa móng cần phải rửa sạch chân gia súc bằng nước muối, nước lá chát, hoặc thuốc tím, phèn chua, dấm ăn, sau đó bôi các chất sát trùng, hút mủ nhanh lên da non, lên vùng móng bị bệnh…
Với những biện pháp chủ động, đồng bộ của cơ quan chức năng, chính quyền các cấp và sự hợp tác của bà con nông dân, công tác phòng, chống bệnh LMLM trên đàn gia súc của địa phương sẽ đạt kết quả cao, kịp thời kiểm soát, điều trị và không để bùng phát lây lan trên diện rộng, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại cho nông dân./.
baoquangtri.vn