Hàng năm vào mùa mưa lũ khi đánh bắt cá trên sông Thạch Hãn ở thị xã Quảng Trị những hộ nông dân làm nghề chài lưới thấy có khá nhiều cá chình con. Được biết cá chình là một loại đặc sản có giá trị nên một số hộ đã đem cá về hồ nuôi thử thế nhưng cá phát triển rất chậm. Vừa nuôi, vừa tìm hiểu, anh Mai Văn Cần, chi Hội trưởng nông dân khu phố 3, phường 3 thị xã Quảng Trị đã nãy ra sáng kiến đóng lồng bè, mạnh dạn nuôi thử cá chình lồng trên sông. Và rồi cá chình lồng của ông Cần phát triển nhanh như mong ước, giúp gia đình có nguồn thu đáng kể. Từ đây một số hộ hội viên nông dân mạnh dạn mở rộng quy mô đầu tư cho việc nuôi cá lồng bè.
Mô hình nuôi cá chình lồng trên sông Thạch Hãn
Tâm sự với chúng tôi ông Mai Văn Cần, người nuôi thử nghiệm cá chính lồng cho biết: Cá chình nước ngọt, sống ngoài tự nhiên được người tiêu dùng ví là "Thủy sâm" quý, bổ dưỡng cho sức khỏe, nhu cầu thị trường cao, nên không lo đầu ra sản phẩm. Giá cá giống 150 nghìn đồng/kg chủ yếu là mua lại từ những người chuyên đánh cá trên sông, sau đó ươm nuôi trong một khu vực nhất định để cá lớn hơn mắt lưới của lồng thì tiếp tục thả nuôi ở các lồng cá. Cá chình nuôi ở môi trường tự nhiên sinh trưởng tốt, sau hơn 5 tháng, cá có thể đạt trọng lượng khoảng 1,1 kg/con, (bình quân tăng được 220g/tháng). Cá chình bán rất chạy, lúc cao điểm giá lên tới 500 - 600 nghìn đồng/kg.
Một trong những thuận lợi của người nuôi cá chình là ít tốn công chăm sóc, nguồn thức ăn ở địa phương dồi dào. Nếu như đối với cá trắm cỏ mỗi ngày phải cho ăn ít nhất 2 lần với nhiều loại thức ăn tươi, rau xanh thì cá chình chỉ cần cho ăn một lần là đủ. Khó nhất khi thực hiện mô hình nuôi cá chình trong lồng là phải mua cá giống từ việc khai thác tự nhiên, thiếu chủ động (hiện nay cá chình giống chưa sinh sản nhân tạo được). Việc chuẩn bị thức ăn cho cá chình cũng không dễ như các loại cá ăn tạp khác, do loại cá này chỉ ăn thức ăn tươi như giun đất, cá, tép nhỏ...Ngoài ra, cá chình chỉ sống ở tầng nước sâu, nhạy cảm với tiếng động nên tuyệt đối tránh làm động khiến cá bỏ ăn dài ngày. Để tránh hư hỏng cho lồng bè, thay vì làm bằng tre, giờ đây bà con đang đầu tư làm lồng nuôi bằng nhôm chống gỉ, bên trong cắt những đoạn ống nhựa (loại phi 16) vừa tạo chổ trú ẩn cho chình vừa hạn chế loài thủy sản này thoát ra ngoài vào mùa lũ.
Với đặc điểm môi trường nuôi đoạn sông Thạch Hãn chảy qua đập tràn ( phía thượng ngồn) có nhiều vực sâu, nước sông trong mát gần giống với môi trường sống tự nhiên của loài cá này. Ðây là điều kiện lý tưởng để nuôi cá chình.
"Hiện trên địa bàn thị xã có 5 hộ nuôi cá chình lồng với 10 lồng cá, mỗi lồng khoảng 150 con, xen kẻ với nuôi cá chình các hộ còn nuôi thêm cá trắm cỏ lồng mục đích để lấy ngắn nuôi dài. Trung bình mỗi năm xuất bán khoảng 200 kg cá chình, cộng với thu nhập từ cá trắm cỏ nên thu gia đình về khoảng 150 triệu đồng" - vợ anh Hiếu một chủ lồng cá phấn khởi nói.
Hiện nay HND phường 3 đang làm thủ tục lập tổ hợp tác liên kết các hộ dân nuôi cá chình, cá trắm cỏ trong lồng, bè ven sông mở hướng đầu ra cho nghề nuôi trồng thủy sản nơi đây. Mong rằng thời gian đến bên cạnh Hội Nông dân các ngành chức năng sẽ tiếp tục khuyến khích, quan tâm tạo điều kiện hỗ trợ về kỹ thuật, nguồn vốn để phát triển nuôi cá nước ngọt, đặc biệt là nuôi cá chình và tổng kết mô hình làm ăn hiệu quả để nhân rộng giúp nong dân có thêm việc làm, nâng cao thu nhập./.
Bài và ảnh: Nguyễn Đức Vinh